‘Krachten bundelen noodzakelijk om vastgelopen zorg het hoofd te bieden ’

Terwijl er een groeiend tekort aan zorgpersoneel is, neemt het beroep op de medische zorg juist enorm toe. “In Almere nog meer dan elders. Omdat wij als groeistad steeds meer inwoners krijgen én omdat de jonge mensen die hier ruim 40 jaar geleden kwamen wonen nu allemaal ouder zijn. En ouderdom komt helaas met gebreken”, zegt wethouder Froukje de Jonge, die zorg in haar portefeuille heeft. Om de vastgelopen zorg het hoofd te bieden is het noodzakelijk om de krachten te bundelen, stelt zij. “Daarover zijn alle partners in het zorgdomein het inmiddels wel eens, want we hebben echt een serieus probleem.”

Sinds 1 januari 2023 hebben gemeenten meer verantwoordelijkheden op het gebied van de zorg. “Omdat landelijk werd geconstateerd dat het hele zorgsysteem aan het vastlopen is hebben alle partners de handen ineen geslagen. Zorgverzekeraars, zorgkantoren, zorgaanbieders en ministeries hebben het  Integraal Zorg Akkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) gesloten”, vertelt De Jonge. Vanuit deze IZA en GALA akkoorden wordt fors geld gegeven aan zorgpartijen en gemeenten om de zorg te transformeren en meer toekomstbestendig te maken. “Daarmee hebben wij als gemeente ineens een veel grotere rol gekregen, terwijl wij voorheen alleen verantwoordelijk waren voor de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, Persoonsgebonden Budgetten en jeugdzorg. Nu zijn we onderdeel van de totale zorgketen.”

Zorgketen ontlasten

Almere heeft volgens De Jonge een heel overzichtelijk zorgveld. “Dat is uniek en daar moeten we gebruik van maken. We hebben een ziekenhuis, een Zorggroep, een grote GGZ-organisatie, een grote welzijnsorganisatie, een organisatie voor vrijwilligers en mantelzorgers en de losse Almeerse huisartsen zijn allemaal aangesloten bij de Regionale Huisartsen Almere.” Alle partijen gaan intensief samenwerken om te zorgen de zorgketen ontlast wordt. Daarbij wordt preventie centraal gesteld, met als doel dat er minder beroep op de medische zorg wordt gedaan.

Stoppen met symptoombestrijding

Een grote factor is het terugdringen van het aantal huisartsbezoeken. “In plaats van klachten meteen met medicatie te bestrijden, moeten we breder kijken om de oorzaak te achterhalen. Zo kunnen depressieve gevoelens worden veroorzaakt door eenzaamheid. Schuldenproblematiek kan leiden tot hoofdpijn en slapeloosheid. Zeker 25 procent van alle consulten betreft dit soort klachten”, stelt De Jonge. “We streven ernaar om de komende periode 100.000 van dit soort consulten weg te halen bij de huisarts. We moeten stoppen met symptoombestrijding en zorgen dat mensen de juiste ondersteuning krijgen op de juiste plek.” Daarvoor moeten alle partijen heel nauw samenwerken en dat gebeurt nu onder het motto Positief Gezond Almere. Dit heeft volgens de wethouder geleid tot grote lijst van acties die inwoners echt moeten gaan merken. “We hebben hiervoor gezamenlijk een aanvraag ingediend voor meerjarige subsidie vanuit het GALA en IZA akkoord. Het is nu afwachten hoe die beoordeeld wordt.”

Projecten met impact

Er wordt gefocust op projecten met impact. “We gaan in elk geval de filosofie van positieve gezondheid aan alle mensen in het zorgveld meegeven, zodat iedereen vanuit dezelfde blik gaat kijken”, vertelt De Jonge. Ook moet volgens de wethouder worden gekeken waar het schaarse personeel het meest nodig is, welke preventieve projecten bewezen effectief zijn en hoe de mantelzorg beter ondersteund kan worden. “Verder hebben wij een gemeentelijke zorgpolis voor minima, waar tussen vier- en vijfduizend Almeerders in zitten die veel zorgvragen hebben. Gaan die met alle vragen naar huisarts of komen die ook bij de schuldhulpverlening en dat hele brede aanbod dat wij als gemeente hebben? Het is goed om dat eens te onderzoeken.”

Zorgpersoneel enthousiasmeren

Dit voorjaar wordt ook de focus gelegd op het werven van zorgpersoneel. “Ik hoor van veel studenten dat de begeleiding tijdens stages soms te wensen overlaat door de hoge werkdruk. Daar kan niemand iets aan doen, maar dat is wel iets dat moeten worden aangepakt. We willen niet dat studenten hierdoor worden afgeschrikt, we moeten mensen juist enthousiasmeren voor dit mooie vak. Daar gaan we flink meer aan de slag.”

Niet voldoende

De Jonge is ervan overtuigd dat Almere met deze aanpak het juiste doet. “Het grote probleem is echter dat we hiervoor één grote zak geld krijgen, als de subsidie wordt toegekend. En als die op is, is die op, terwijl het probleem de komende jaren blijft. Ik vind het ongelooflijk dat hier tijdens de afgelopen Kamerverkiezingen nauwelijks is gesproken. Het Rijk heeft waarschijnlijk geen zin in een nieuwe structuurdiscussie over de zorg, maar dat is wél precies wat we nodig hebben. Want alles wat we nu doen is simpelweg niet voldoende.”

De nota gezondheid en zorg wordt volgende maand naar de gemeenteraad gestuurd.